Η εκπαίδευση του σκύλου αποτελεί σχετικά καινούργια τάση στην Ελλάδα. Και εγώ πριν κάποια χρόνια δεν ήξερα ούτε τι ακριβώς σημαίνει ούτε ποια η χρησιμότητα ούτε για ποιους λόγους έπρεπε να εκπαιδεύσω το σκύλο μου.
Απέκτησα σκύλο, νόμιζα ότι τα πράγματα θα είναι απλά και όμορφα, αλλά διαψεύστηκα.
Από κοινωνικοποίηση με άλλα σκυλάκια και ανθρώπους έως περπάτημα με λουρί, η εκπαίδευση του σκύλου μας είναι απαραίτητη καθώς μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε την ποιοτικότερη δυνατή συμβίωση.
Ξεκίνησα μαθήματα εκπαίδευσης στον Άρη όταν αυτός ήταν 5 ετών και η ανάγκη ήταν να μπορέσουμε να περπατήσουμε ωραία κι όμορφα με λουρί χωρίς να «τραβάει», να μη στρεσάρεται όταν βλέπει άλλους σκύλους και να με «ακούει» όταν τον φωνάζω. Πολύ απλά: μέχρι 5 ετών είχα κάνει λάθη και είχα παραλείψει να προσφέρω τη βοήθεια και εκπαίδευση που χρειαζόταν για να είναι ευτυχισμένος.
Ο σκύλος μας ως κουτάβι.
Επαγγελματίες εκπαιδευτές και συμπεριφοριστές αναφέρουν ότι η κατάλληλη ηλικία για να απομακρυνθεί ένα κουτάβι από τη μητέρα & τα αδέρφια του είναι περίπου όταν αυτό φτάσει τις 8 εβδομάδες. Στο διάστημα αυτό το κουτάβι έχει ξεκινήσει ήδη την κοινωνικοποίησή του καθώς συναναστρέφεται με άλλα σκυλιά με τα οποία μοιράζεται το φαγητό (θηλασμός). Επίσης, κοντά στη μητέρα του μαθαίνει την συνύπαρξη με μεγαλύτερα σε μέγεθος και ηλικία ζώα.
Το πιο πιθανόν είναι στην ηλικία αυτή να μην έχει εκτεθεί ακόμη σε περιβάλλοντα ή εμπειρίες που θα είναι τραυματικές και το μυαλό του είναι σαν άγραφο χαρτί.
Μαθαίνει γρήγορα αλλά ξεχνάει και γρήγορα. Η επανάληψη των ενεργειών και η επιμονή μας μπορεί να φέρει το αποτέλεσμα που θέλουμε. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης για κάτι που το έχει μάθει λάθος ή ελλιπώς. Το κουτάβι κοινωνικοποιείται και μαθαίνει να συνυπάρχει με άλλα ζώα και ανθρώπους, μαθαίνει να κυκλοφορεί μέσα στον αστικό ιστό ανάμεσα σε αυτοκίνητα-φορτηγά-μηχανάκια.
Μέχρι την ηλικία των 12 μηνών ο σκύλος μας μπορεί να έχει μάθει:
- να ακούει στο όνομά του,
- να υπακούει σε βασικές εντολές,
- να μην καταστρέφει με το δάγκωμα (mouthing),
- να κάνει τις ανάγκες του εκτός σπιτιού,
- να περπατάει με λουρί.
Όσο πιο νεαρός σε ηλικία ο σκύλος τόσο πιο εύκολα μπορεί να μάθει και να του γίνουν κτήμα του οι σωστές συμπεριφορές.
Ο σκύλος ως ενήλικος
Η εκπαίδευση ενός ενήλικου σκύλου είναι ένα τελείως διαφορετικό θέμα.
Ο σκύλος έχει περάσει ένα μεγάλο ή πολύ μεγάλο μέρος της ζωής του επιβιώνοντας σε ένα περιβάλλον, έχοντας αποκτήσει εμπειρίες-καλές ή κακές. Η συμπεριφορά του έχει πλέον διαμορφωθεί μέσα από τα βιώματα και το χαρακτήρα του. Είτε έχει ζήσει μέσα σε σπίτι με ανθρώπους και άλλα σκυλάκια ή ζωάκια ή έχει ζήσει στο δρόμο, για παράδειγμα η σχέση του με το λουρί και τη βόλτα μπορεί να είναι η χειρότερη!
Η εκπαίδευση στους ενήλικες σκύλους έχει περισσότερο να κάνει με τη διόρθωση παρά με την εκμάθηση. Ένας μη κοινωνικοποιημένος ενήλικος σκύλος μπορεί να χρειαστεί περισσότερο χρόνο και επιμονή προκειμένου να μάθει ή να διορθώσει ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Όμως, μπορεί εύκολα να μάθει να περπατάει σωστά με το λουρί. Μπορεί να μάθει να ακούει στο όνομά του και να υπακούει στις εντολές μας. Μπορεί να αλλάξει κακές συνήθειες όπως να καταστρέφει πράγματα μέσα στο σπίτι όταν μένει μόνος! Στον ενήλικο σκύλο η εκπαίδευση στοχεύει να ανεβάσει το γνωσιακό επίπεδο και να βελτιώσει ή να ελέγξει το συναισθηματικό στο οποίο βασίζονται για παράδειγμα οι συμπεριφορές φόβου.
Ο σκύλος είναι ανθρωποκεντρικό ζώο που επιδιώκει την επαφή με τον άνθρωπο και ζει με τον άνθρωπο κάτι το οποίο αποτελεί βάση για το χτίσιμο της επικοινωνίας και της σχέσης.
Ο Άρης έχασε την ευκαιρία κοινωνικοποίησης με άλλα σκυλιά κάτι το οποίο μας προβλημάτισε σε όλη του τη ζωή. Όμως, με την εκπαίδευση που ξεκινήσαμε όταν ήταν 5 ετών μπορέσαμε να διορθώσουμε λάθη, να μάθουμε νέα πράγματα, να εξελίξουμε τη σχέση μας προς το καλύτερο.
Άρα, υπάρχει κατάλληλη ηλικία για εκπαίδευση: οι ειδικοί στο χώρο λένε ναι. Και αυτή είναι όταν ο σκύλος είναι σε πολύ νεαρή ηλικία. Από την άλλη, υπάρχει πλέον η γνώση και η επιστήμη πάνω στη συμπεριφορά του σκύλου εξελίσσεται και η πρακτική δείχνει ότι ένας μεγάλος σε ηλικία σκύλος μπορεί να μάθει νέα κόλπα.
Το πιο σημαντικό είναι ό,τι μαθαίνει, να το μαθαίνει σωστά και για τους σωστούς λόγους.
Και πάντα με τη συμβολή και συμβουλή του κατάλληλου επαγγελματία – όπως τα παιδιά μας τα εμπιστευόμαστε σε εκπαιδευτικούς, το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και με τα σκυλιά μας.
Πηγές
https://pupbox.com
https://www.petmd.com
https://thedrivendog.com
http://dogscience.org